สอนลูกให้รู้ สิทธิผู้บริโภค พ้นภัยไม่โดนโกง

15 มี.ค. 66

4507

สอนลูกให้รู้ สิทธิผู้บริโภค พ้นภัยไม่โดนโกง

มิจฉาชีพอยู่รอบตัว แม้แต่เด็ก ๆ ก็อาจตกเป็นเหยื่อได้ โดยเฉพาะการล่อลวงให้ซื้อสินค้าที่ไม่ได้คุณภาพ หรือการโกงผ่านอินเทอร์เน็ต สำคัญมากที่พ่อแม่ต้องสอนให้ลูกรู้ทันและรู้วิธีเอาตัวรอดจากภัยเหล่านี้

หลายคนอาจมองว่าเรื่องนี้ไกลตัว แต่ความจริงแล้ว โลกโซเชียลและการจับจ่ายผ่านออนไลน์เข้าถึงเด็ก ๆ ได้ไวกว่าที่เราคิด

เมื่อลูกเริ่มโตเข้าสู่วัยประถม มีเงินไปโรงเรียน มีมือถือหรือแท็ปเล็ตและเข้าถึงอินเตอร์เน็ตได้เอง เท่ากับว่าภัยจากการล่อลวงก็ขยับเข้าไปใกล้ตัวลูกเช่นกัน

สิ่งแรกที่พ่อแม่ทำได้คือการให้ความรู้เกี่ยวกับสิทธิผู้บริโภค ซึ่งเป็นกฎหมายพื้นฐานที่คนไทยทุกคนควรรู้ และใช้เป็นเครื่องมือในการปกป้องสิทธิของตัวเองได้

สิทธิผู้บริโภคที่ควรรู้ เล่าง่าย ๆ เด็กเข้าใจได้

1. ทุกคนมีสิทธิรู้ข้อมูลเกี่ยวกับสินค้าหรือบริการที่ถูกต้อง ตรงกับความเป็นจริง

ไม่ว่าจะเป็นการโฆษณาผ่านสื่อต่าง ๆ หรือคำบอกเล่าจากผู้ขาย เช่น ฉลากยา ฉลากบนอาหาร ขนม และเครื่องดื่ม ต้องบอกว่ามีส่วนผสมอะไรบ้าง ปริมาณเท่าไหร่ มีส่วนผสมที่ทำให้เกิดอาการแพ้อะไรบ้าง วันที่ผลิต และวันหมดอายุ

ก่อนซื้อสินค้าหรือบริการ พ่อแม่ควรสอนให้เด็ก ๆ รู้จักอ่านฉลากก่อนซื้อทุกครั้ง เพื่อป้องกันภัยที่อาจเกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นสารเคมีอันตรายในอาหาร สินค้าไม่ได้คุณภาพ ของเล่นใช้งานไม่ได้จริง เป็นต้น

2. ทุกคนมีอิสระในการเลือกซื้อสินค้าและบริการตามสมัครใจ

ผู้ขายไม่มีสิทธิ์บังคับ ล่อลวง หรือหลอกให้เชื่อว่าจะได้ของฟรีหากซื้อสินค้าดังกล่าว โดยที่ผู้บริโภคไม่เต็มใจ เช่น การซื้อของเล่นกล่องสุ่ม การเติมเงินเพื่อซื้อสินค้าออนไลน์

พ่อแม่ควรเปิดโอกาสให้เด็ก ๆ ได้เห็นวิธีการที่มิจฉาชีพใช้ เพื่อให้รู้ทัน และไม่หลงเชื่อง่าย ๆ หากสงสัยให้รีบมาบอกพ่อแม่ไว้ก่อนเสมอ และสอนวิธีการพิจารณาให้ดีก่อนซื้อ ไม่ว่าจะเป็นการดูความน่าเชื่อถือของร้านค้า ดูรีวิวจากผู้ใช้งานจริง และจำไว้ว่าของถูกไม่ได้ดีเสมอไป

3. ทุกคนมีสิทธิได้รับความปลอดภัยจากสินค้าและบริการ ซึ่งต้องมีมาตรฐาน ไม่เป็นอันตรายกับชีวิตและทรัพย์สิน

ถ้าลูกเริ่มเลือกซื้อของเล่นเอง พ่อแม่ควรสอนให้รู้จักวิธีสังเกตของเล่นที่ได้มาตรฐาน เช่น การอ่านฉลากสินค้า การพิจารณาของมีคม และราคาที่เหมาะสม

4. ทุกคนมีสิทธิได้รับความเป็นธรรมจากการทำสัญญาโดยไม่ถูกเอาเปรียบ

ไม่ว่าจะเป็นการสมัครเป็นสมาชิกร้านค้า ในกรณีที่เด็ก ๆ ถูกเสนอให้สมัครสมาชิกต่าง ๆ พ่อแม่ควรสอนให้ลูกอ่านเอกสารให้ถี่ถ้วนก่อนจะตอบตกลงหรือลงชื่อในเอกสาร เพื่อปกป้องสิทธิ์ของตนเอง

5. ทุกคนมีสิทธิได้รับการพิจารณาและชดเชยความเสียหาย หากโดนละเมิดสิทธิตาม 4 ข้อข้างต้นนี้

หากลูกโดนหลอกให้ซื้อโทรศัพท์ทางอินเตอร์เน็ต แต่ไม่ได้รับสินค้าจริง หรือสินค้าไม่ได้มาตรฐาน พ่อแม่ควรเป็นธุระในการใช้สิทธิข้อนี้ดำเนินการทางกฎหมาย เพื่อเป็นแบบอย่างให้ลูกในการแก้ปัญหาด้วย อย่าเอาแต่ดุด่า แต่ไม่ยื่นมือเข้าไปช่วยเหลือ บทเรียนราคาแพงเหล่านี้จะสอนให้ลูกเติบโตและระมัดระวังขึ้นในครั้งตอ ๆ ไป